De diagnose borstkanker heeft op alle gebieden invloed, zeker ook op je seksleven. In eerste instantie kost het verwerken en doorstaan van het behandeltraject veel energie. Ook komen er andere lichamelijke en psychische gevolgen bij kijken. Logisch dat je seksleven op een lager pitje komt te staan. Uit onderzoek blijkt dat de helft van alle vrouwen met deze diagnose minder zin heeft in seks tijdens de behandeling en meer behoefte aan intimiteit. Meestal komt de zin om te vrijen daarna geleidelijk weer terug. Hieronder vind je meer informatie en tips rondom seksualiteit met de diagnose borstkanker.
“Toen ik borstkanker kreeg, kwam ik in een achtbaan van emoties terecht. Mijn lichaam was anders, voelde anders. Ik werd enorm onzeker en voelde me ook vaak somber. Dus ja, seks was zowel voor mij als mijn vriend lastig.”
Ben je man en heb je borstkanker? Lees hier meer over de gevolgen voor jouw seksleven.
Let op: onderaan deze pagina staan veel praktische links opgenomen voor meer informatie.
Wat kan een (borst)operatie met je zelfbeeld
en seksleven doen?
Een operatie aan je borst(en) of zelfs amputatie ervan heeft vaak invloed op het zelfbeeld. Het kost tijd om het nieuwe uiterlijk met littekens of zelfs het gemis van een borst te accepteren. Ook gevoelens van schaamte kunnen erbij horen. Borsten zijn bovendien een grote erogene zone. Ze zijn soms letterlijk van invloed om een orgasme te bereiken. Door een borstoperatie of -amputatie kun je een verstoord gevoel ervaren bij aanraking. De huid is dan gevoelloos of juist overgevoelig. Ook kunnen de littekens of de (plek van de) borst pijnlijk zijn.
Welke invloed heeft chemo-, radio-, hormoon- of
immuuntherapie op je zelfbeeld en seksleven?
Als je chemo-, radio-, hormoon- of immuuntherapie krijgt, ondergaat je lichaam een hele verandering. Afhankelijk van de therapie en de bijwerkingen daarvan kan het zijn dat je borst rood, gezwollen, gevoelig of zelfs pijnlijk aanvoelt bij aanraking. Gelukkig is dit effect tijdelijk. Ook kun je vaak langdurig moe en misselijk zijn, waardoor je zelfs moet braken of diarree hebt. Ook kun je andere lichamelijke bijwerkingen krijgen. Je kunt hierbij denken aan droge slijmvliezen in de vagina met kans op pijn bij het vrijen, aantasting van de vruchtbaarheid, vaginale bloedingen en/of schimmelinfecties en bijvoorbeeld een vervroegde overgang met bijbehorende symptomen. Sommige vrouwen ervaren tijdelijke orgasmeproblemen door schade aan het centrale zenuwstelsel. Ook kampen vrouwen soms met een veranderd zelfbeeld, bijvoorbeeld omdat ze kaal zijn geworden door de chemotherapie of psychische moeite hebben met de lichamelijke veranderingen.
Het is dus logisch dat zin in seks afneemt?
Ja, bij zowel een operatie als chemo-, radio-, hormoon- of immuuntherapie is het logisch verklaarbaar als je zin in seks afneemt. Je lichaam is veranderd en je zelfbeeld soms ook, wat van negatieve invloed kan zijn op je seksualiteit. Het kan voorkomen dat je niet, minder of anders reageert op seksuele prikkels dan voorheen. Je ervaart bijvoorbeeld gevoelens van angst, somberheid of schaamte. Sommige vrouwen raken onzeker en zijn bang dat hun partner hen niet meer aantrekkelijk vindt. Ook is soms sprake van een veranderde relatie, omdat de partner bijvoorbeeld de verzorgende rol op zich neemt. Het is dan zoeken naar een nieuwe vorm die voor jou en je partner prettig is.
Wat zijn de belangrijkste tips voor een hernieuwd
seksleven?
Met stip op één: praat met elkaar! Over angsten, twijfels, onzekerheden en ook wensen. Leef je in elkaar in; het kan voor beide partners moeilijk zijn om over de veranderingen te praten. Vul niets voor de ander in en voel je niet aangevallen als de ander zaken uitspreekt. Zie het als een kans om de relatie te verdiepen. Je kunt altijd professionele hulp zoeken om jullie hierbij te helpen. Met stip op twee: blijf tijd voor elkaar maken. Ook als vrijen niet meer gaat op de manier zoals je gewend was. Er zijn altijd manieren om intimiteit te geven en te voelen. Wees dus ook niet te streng voor jezelf en elkaar. Laat het oude los en ga op ontdekkingsreis naar het nieuwe: wat werkt voor jou, wat vind je fijn en wat juist niet? Dat kun je eerst alleen doen of als je het fijn vindt samen met je partner.
Kijk ook eens op de website van Borstkankervereniging Nederland bij Mode en Lingerie, met links naar prachtige lingerie- en modewinkels gespecialiseerd in vrouwen met borstkanker.
Ten slotte: het helpt om eventuele littekens zo soepel mogelijk te houden. Bijvoorbeeld door littekenmassage. Je kunt dit zelf doen, maar een gespecialiseerde fysiotherapeut biedt ook uitkomst.
Hoe voorkom je een vicieuze cirkel?
Veel vrouwen met borstkanker ervaren pijn bij het vrijen door de bijwerkingen van de behandelingen en door alle lichamelijke veranderingen. Dit kan invloed hebben op je psyche met onvoldoende opwinding als gevolg. Hierdoor kun je in een vicieuze cirkel van pijn terechtkomen. Als je pijn bij het vrijen ervaart, span je (onbewust) je bekkenbodemspier aan wat de pijn verergert en in stand houdt. Als je dit vermoeden hebt, kun je contact opnemen met jouw huisarts of behandelaar voor verwijzing naar een gespecialiseerde bekkentherapeut en/of seksuoloog.
Bronnen
- Lief en Leed van W.C.M. Weijmar Schultz en H.B.M. van de Wiel.
- Voorlichtingsbrochure KWF, Kanker en Seksualiteit.
- Bijdrage Nienke Dekkinga, consulent Seksuele Gezondheid fijnvrijen.nl en https://bespreekhetmetzorg.nl/.
- Website Kanker.nl.
Informatievideo
Bekijk de informatievideo van het KWF waarin vrouwen aan het woord komen, die uit eigen ervaring vertellen over de diagnose borstkanker en de gevolgen voor hun seksleven.
Websites
Wil je meer lezen over dit en aanverwante onderwerpen? Onderstaande websites helpen je verder:
- https://www.kanker.nl (zoektermen: vrouwen en seksualiteit)
- https://bespreekhetmetzorg.nl/ (veel informatie over borstkanker en seksualiteit)
- https://borstkanker.nl/nl/seksualiteit-intimiteit (seksualiteit en intimiteit)
- https://www.kmimammacare.nl (mode en lingerie)
- https://www.jongborstkanker.nl/seksualiteit (jong en borstkanker)
- https://www.pinkribbon.nl (onderzoeken naar borstkanker)
- https://kankerenseks.nl/borstkanker (Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten organisaties)
- https://de-amazones.nl/nl (forum voor jonge vrouwen met borstkanker)
Blogs en artikelen
Orthomoleculair therapeut Yvonne Kuijpers schreef een mooie blog over intimiteit na borstkanker.
“Na de operatie durfde ze zich niet meer uit te kleden in bijzijn van haar man. Bang voor de afwijzing, niet meer mooi gevonden te worden of in ieder geval de angst daarvoor. Dat doet het vonkje in de slaapkamer wel doven.”
De website Bedmanieren.nl maakt seksualiteit op toegankelijke wijze bespreekbaar. Een van de interessante artikelen is: ‘Wat borstkanker met mijn relatie en seksleven deed’.
“Je moet met elkaar blijven praten, je kwetsbaar durven opstellen naar je partner, elkaar aanraken en contact maken.”
Marloes Noordhoek • Over de effecten van kanker op intimiteit en seksualiteit
Lees hier haar verhaal
5 belangrijke tips voor intimiteit na borstkanker
https://www.womenshealthmag.com/nl/gezondheid/a45351500/intimiteit-na-borstkanker/
Dit is de invloed van borstkanker op je seksualiteit
https://www.womenshealthmag.com/nl/gezondheid/a45234752/seksualiteit-na-borstkanker/
Folder
Klik op onderstaande folder van Borstkankervereniging Nederland om deze te lezen.
Podcast
http://www.deherontdekkingvanhaarzelf.nl
De antihormonologen
Heb jij borstkanker, of heb je borstkanker gehad en gebruik je antihormonale therapie, dan ben jij onze luisteraar.
in deze podcast, de antihormonologen vertellen wij je alles over de werking en bijwerkingen van deze therapie
En wie zijn wij, wij zijn Judith en Monique, beide verpleegkundig specialist en werkzaam in een groot perifeer ziekenhuis in de borstkanker zorg en daarnaast zijn wij ook nog ACT coach.
Met onze kennis en ervaring zullen wij jullie in deze serie door deze vaak pittige periode heen helpen
‘Want wat er is gebeurd verander je niet, maar wat je ermee doet is wat het wordt’
De podcast “Nienke Bespreekt HET,” gepresenteerd door Nienke Dekkinga, richt zich op seksuele problemen bij kanker.
Patiëntenvereniging
Voor medische informatie, praktische oplossingen, vragen en de agenda kun je kijken op de website van Borstkankervereniging Nederland.
Voor zorgverleners
Roze olifant project
Seksualiteit en intimiteit zijn persoonlijke onderwerpen. Daar praat niet iedereen zomaar over. Laat staan als je borstkanker hebt. Seksualiteit is vaak ‘de olifant in de kamer’: zorgverleners weten dat het ergens in het zorgpad zou moeten worden besproken, maar toch gebeurt dat niet. De toolbox Roze Olifant ondersteunt zorgteams (behandelaren, verpleegkundig specialisten en mammacare-verpleegkundigen) om het onderwerp seksualiteit en intimiteit aan te kaarten.
Lees verder op onze pagina over het roze olifant project.
Heb je een aanvulling?
Heb je een aanvulling op deze pagina? Bijvoorbeeld een interessant artikel of persoonlijke blog? Dan kun je dit doorgeven via onze contactpagina.